Lang werden oorzaken enkel in het oor gezocht, zonder te kijken naar dè plek waar al onze waarnemingen plaatsvinden. Het brein!
Met regelmaat wordt tinnitus in de volksmond oorsuizen genoemd. Dit zou doen denken dat tinnitus in het oor ontstaat, dit is feitelijk niet zo. Het echte ontstaan van tinnitus is in het brein.
Normaal komt geluid via de gehoorschelp binnen en wordt het via het trommelvlies, slakkenhuis en trilhaartjes als een elektrisch signaal doorgestuurd via de gehoorzenuw naar het brein. In het brein zijn auditieve gedeelten die een taak hebben bij de verwerking en het ontstaan van geluid.
Nu is het bij tinnitus dat zònder een geluid van buitenaf, er toch geluid ervaren wordt.
De structuren zoals de nervus cochlearis, de dorsale nucleus in de hersenstam en de auditieve cortex in de hersenschors zijn overactief en maken zelf gehoorimpulsen aan.
Er is consensus over de rol van het limbisch systeem bij tinnitus. Dat systeem wordt ook wel het emotionele brein genoemd. Bij het bewust worden en ervaren van tinnitus reageert het emotionele brein overactief. Het reageert met de intensiteit alsof er sprake is van acute dreiging.
Je kunt tinnitus zien als een alarmsysteem. De piep, ruis of suis fungeert dan als waarschuwingssignaal. Negatieve gedachten zoals “Van dit geluid word ik echt gek” of “Met zo’n piep moet er wel iets ergs met me aan de hand zijn” beïnvloeden het emotionele brein eveneens negatief. Daardoor ervaart het nog meer dreiging en voelt het de noodzaak om zijn waarschuwingssignaal, de tinnitus, nog sterker te laten horen.
Daarnaast zijn er veranderingen zichtbaar in de hippocampus, het hersengebied dat betrokken is bij het opslaan van herinneringen. Nieuwe herinneringen hebben vaak betrekking op gebeurtenissen in het persoonlijke leven, inclusief de gevaarboodschappen die afkomstig zijn uit de amygdala. Deze amygdala is een klein structuurtje, niet groter dan een amandelnootje, waar de gevaarboodschap ontstaat. In de hippocampus liggen onder andere onze herinneringen aan bedreigende situaties opgeslagen. Zij bewaart de gebeurtenis, de context en de emotionele beleving. Zo blijft er een verband bestaan tussen wat er gebeurt in een bepaalde situatie en de bijbehorende emotie.
Bij tinnitusklachten kan het zijn dat je je plots bewust werd van een geluid dat niet uit de omgeving kwam. Hoewel dit vaak voorkomt en meestal weer verdwijnt, kan het gebeuren dat je op dat moment denkt aan een krantenartikel waarin iemand vertelde hoe zwaar hij leed onder zijn tinnitus. Je eigen reactie kan dan richting stress, angst of paniek gaan. Vanaf dat moment is je eerste ervaring met emotionele lading een feit.
Bij aanhoudende tinnitusklachten kan daardoor regelmatig een koppeling ontstaan tussen het bewust worden van de piep, ruis of suis en een sterke negatieve emotionele reactie.
Er zijn aangetoonde veranderingen in de auditieve breingebieden te zien bij tinnitus, dit zijn de breingebieden die betrekking hebben tot alles wat met geluid te maken heeft. In de literatuur wordt dit maladaptieve reorganisatie genoemd. Oftewel een niet wenselijke reorganisatie van het brein. Om de reorganisatie weer gedeeltelijk of geheel omkeerbaar te maken is het heel interessant om te lezen dat het auditieve systeem naar alle waarschijnlijkheid visuele feedback gebruikt om zichzelf te kalibreren. De visuele representaties vanuit de Freequency app kunnen hier mogelijk bij helpen!
In een studie wordt gesteld dat auditieve training met auditieve object identificatie, welke op dynamische wijze de aandacht en de actieve participatie van de patiënt vraagt, mogelijk de tinnitus perceptie kan verlagen. De Freequency app is een middel van auditieve training, door jouw tinnitus geluid wat te horen is in de app. Je hoort het geluid in de ruimte, waarop jij mag gaan zoeken waar het vogeltje is, dit is een vorm van object identificatie. Daarnaast vraagt de app je aandacht èn dat je een actieve rol speelt om de vogeltjes te vinden en te bevrijden. Alle elementen die in de studie naar voren komen, zijn verwerkt in de Freequency app.
In de nieuwe Europese richtlijnen voor het behandelen van tinnitus, is exposure therapy een bewezen aanbevolen behandeling. Exposure therapy, ofwel blootstellingstherapie houdt in dat mensen worden blootgesteld aan hun tinnitusgeluid, maar het in een minder dreigende context geplaatst wordt. De hippocampus, het breingedeelte voor herinneringen speelt hierbij een belangrijke rol. Door blootstelling aan de gevreesde context en het aan den lijve ondervinden dat de verwachte doemscenario’s uitblijven, slaat de hippocampus uiteindelijk nieuwe herinneringen op. Nu met minder of zònder negatieve emotionele lading.
Letterlijk doe je dit in de Freequency app ook, je kiest je eigen tinnitus geluid wat te horen is via je oortjes van de headphone. Hiermee herkent het brein specifiek als dat van jou. De omgeving die je ziet is verre van dreigend, het is zelfs een erg liefelijke visuele omgeving. De hippocampus haalt ook informatie vanuit het visuele aspect. In de Freequency app krijgt je brein visueel de feedback dat er niets dreigends aan de hand is, terwijl je wel bewust bezig bent met je tinnitus die eerder als dreigend bestempeld werd. Dit moet door herhaaldelijke oefening zorgen voor het verminderen van de overactieve, negatieve reactie van het emotionele brein.
Je streeft ernaar om de oude herinneringen waar een automatische stressreactie uit voortkwam weg te spelen.
In veel studies komen de gelijkenissen naar voren van chronische pijn en chronische tinnitus. Chronisch wil niet zeggen dat het niet over kan gaan, of kan verminderen. Het zegt alleen dat het al langer aanwezig is, vaak langer dan drie maanden. Bij chronische pijn en chronische tinnitus zijn in het brein soortgelijke gebieden overactief. Een voorbeeld van zo’n pijnbeeld in het brein is fantoompijn, waarbij pijn gevoeld wordt in een ledemaat wat er bijvoorbeeld door een amputatie niet meer is. Vanuit de literatuur komt het idee dat het brein aan de missende informatie vanuit het geamputeerde ledemaat, zelf een invulling gaat geven. Het brein gaat dus harder werken en maakt zelf impulsen aan. Waardoor er uiteindelijk ook écht pijn ervaren wordt. Soortgelijke breingebieden zijn bij zowel fantoompijn als tinnitus overactief, in de literatuur wordt tinnitus met regelmaat zelfs fantoomgeluid genoemd. In sommige gevallen kan gehoorvermindering de schijnbare oorzaak zijn van tinnitus. Er komen minder gehoorsimpulsen via het oor aan bij het brein, op deze missende gehoorsimpulsen kan het brein zelf weer invulling gaan geven, waardoor er een geluid ervaren wordt. Voor fantoompijn zijn al heel wat jaren effectieve behandelmethoden. Al in 1996 werd spiegeltherapie voor het eerst gebruikt bij fantoompijn, waarbij de patiënt een spiegel tussen bijvoorbeeld beide benen kreeg. De patiënt keek via de spiegel naar de weerspiegeling van het goede been. Voor het brein leek het alsof het geamputeerde been er weer was. De regie en controle die de patiënt weer kreeg bleek in veel gevallen voldoende om de pijn te verminderen. Als fantoompijn en tinnitus zoveel op elkaar lijken in het brein, mogelijk lijkt de oplossing dan ook veel op elkaar. Met de Freequency app, zorgen we voor de ‘weerspiegeling’ van jouw tinnitus. En geven we jou de regie en controle om de tinnitus te beïnvloeden.
Al deze wetenschappelijke aspecten werden theoretisch uiteengezet in een raamwerk in 2010, maar met gebruik van ‘virtual reality’. In 2016 werd dit wetenschappelijk getest, waarbij aantoonbaar positieve effecten werden aangetoond op zowel de luidheid van tinnitus als de impact van tinnitus op iemands leven.
Cruciale elementen in deze studie waren ervoor zorgen dat het geluid dat via de oortelefoons werd gehoord, nauw overeenkwam met de perceptie van tinnitus van de speler. Bovendien moest de omgeving waarin het geluid werd gehoord, de realiteit simuleren. Freequency koos bewust voor ‘augmented reality’, waarbij de noodzakelijke behandelingselementen aan je realiteit worden toegevoegd. Dit in tegenstelling tot virtual reality, waarbij je jezelf volledig isoleert van de realiteit met een VR-headset. Met de Freequency-app is een dure VR-headset niet nodig, waardoor het voor iedereen toegankelijk is.
Alle elementen die in de studies werden benadrukt, zijn verwerkt in de Freequency-app.
1 Tang et al. Advances in Understanding, Diagnosis, and Treatment of Tinnitus. 2019
2 Besteher et al. Chronic tinnitus and the limbic system: Reappraising brain structural effects of distress and affective symptoms. 2019
3 Zhang et al. Interactions between the hippocampus and the auditory pathway. 2022
4 Cima et al. A multidisciplinary European guideline for tinnitus: diagnostics, assessment, and treatment. 2019
5 Nicholas et al. The hippocampus as a visual area organized by space and time: A spatiotemporal similarity hypothesis. 2019
6 Londero et al. Auditory and visual 3D virtual reality therapy for chronic subjective tinnitus: theoretical framework. 2010
7 Lewald et al. Role of the posterior parietal cortex in spatial hearing. J Neurosci 22:1–5. 2002
8 Searchfield. Object identification and attention training for treating tinnitus. 2007
9 Colmenero et al.Effectiveness of mirror therapy, motor imagery, and virtual feedback on phantom limb pain following amputation: A systematic review. 2017
10 Malinvaud et al. Auditory and visual 3D virtual reality therapy as a new treatment for chronic subjective tinnitus: Results of a randomized controlled trial. 2016
